τὸν Ἀστυάγεα εἰσῆλθε ἀνάγνωσις περὶ τούτου τοῦ παιδός. ἀνενειχθεὶς δὲ νῦν πυνθάνεται ᾧτινι τρόπῳ Κῦρος ἐσώθη καὶ ἄρχεται Ἅρπαγον ἐλέγχων.


ἔλεγχος

Ἀστυάγης δὲ τοῦ μὲν βουκόλου τὴν ἀληθείην ἐκφήναντος λόγον ἤδη καὶ ἐλάσσονα ἐποιεῖτο, Ἁρπάγῳ δὲ καὶ μεγάλως μεμφόμενος καλεῖν αὐτὸν τοὺς δορυφόρους ἐκέλευε. ὡς δὲ αὐτῷ παρῆν ὁ Ἅρπαγος, εἴρετο αὐτὸν ὁ Ἀστυάγης "Ἅρπαγε, τίνι δὴ μόρῳ τὸν παῖδα κατεχρήσω ὃν σοὶ παρέδωκα ἐκ θυγατρὸς γεγονότα τῆς ἐμῆς;" ὁ δὲ Ἅρπαγος ὡς εἶδε τὸν βουκόλον ἔνδον ὄντα, οὐ τρέπεται ἐπὶ ψευδ ὁδόν, ἵνα μὴ ἐλεγχόμενος ἁλίσκηται, ἀλλὰ λέγει τάδε. "ὦ βασιλεῦ, ἐπείτε παρέλαβον τὸ παιδίον, ἐβούλευον σκοπν ὅπως σοί τε ποιήσω κατὰ νοῦν, καὶ ἐγὼ πρὸς σὲ γιγνόμενος ἀναμάρτητος μήτε θυγατρὶ τῇ σῇ μήτε αὐτῷ σοὶ εἴην αὐθέντης. ποι δὴ ὧδε· καλέσας τὸν βουκόλον τόνδε παραδίδωμι τὸ παιδίον, φὰς σέ τε εἶναι τὸν κελεύοντα ἀποκτεῖναι αὐτό. καὶ λέγων τοῦτό γε οὐκ ἐψευδόμην· σὺ γὰρ ἐνετέλλου οὕτω. παραδίδωμι μέντοι τῷδε κατὰ τάδε ἐντειλάμενος, θεῖναι αὐτὸν εἰς ἔρημον ὄρος καὶ παραμένοντα φυλάσσειν ἄχρι οὗ τελευτήσῃ, ἀπειλήσας παντοῖα τῷδε ν μὴ τάδε ἐπιτελ ποιήσῃ. ἐπείτε δὲ ποιήσαντος τούτου τὰ κελευόμενα ἐτελεύτησε τὸ παιδίον, πέμψας τῶν εὐνούχων τοὺς πιστοτάτους καὶ εἶδον δι᾽ ἐκείνων καὶ ἔθαψα αὐτόν. οὕτω ἔσχε, ὦ βασιλεῦ, περὶ τοῦ πργματος τούτου, καὶ τοιούτῳ μόρῳ ἐχρήσατο ὁ παῖς."

βοηθήματα

λόγον ἤδη καὶ ἐλάσσονα ἐποιεῖτο· τὸ μὲν ῥῆμα ποιέω (ποιῶ) τὸ ἔχον τὰ κεφάλαια μέρη ποιήσω, ἐποίησα, πεποίηκα, πεποίημαι καὶ ἐποιήθην ἐν τῇ μέσῃ διαθέσει καὶ μετὰ τῆς προθετικῆς λέξεως ("prepositional phrase") οἵας ("such as") περὶ πολλοῦ ἢ ἐπιρρήματος ἢ κατηγορητικοῦ ὀνόματος ("predicate noun") ἢ κατηγορητικοῦ ἐπιθετικοῦ σημαίνει κατὰ τὴν διάλεκτον τῶν Ἀγγλικῶν "I consider." οὗτος οὖν ὁ λόγος νοεῖ, ὡς οἱ Ἀγγλικοὶ λέγουσι "he considered the story less (important)." ὁ δὲ Ἡρόδοτος τὸ συνκριτιὸν ἐπιθετικὸν ἐλάσσονα ἀντιπαραβάλλει πρὸς τὸ ἐπίρρημα μεγάλως ἐν τῷ ἑπομένῳ λόγῳ. 

αὐτὸν· αὕτη ἡ ἀντωνυμία ἐπὶ τὸν Ἅρπαγον φέρεται. 

ἀναμάρτητος· τὸ μὲν ἐπιθετικὸν ἀπὸ τοῦ ῥήματος ἁμαρτάνω, ᾧ τὰ κεφάλαια μέρη ἁμαρτήσομαι, ἥμαρτον, ἡμάρτηκα, ἡμάρτημαι καὶ ἡμαρτήθην ἐστὶ, παράγεται ("is derived"). ἴδετε δὲ τὸ ἀνάγνωσμα περὶ τοῦ τόκου τοῦ Κύρου καὶ τοῦ πράγματος, ὃ Ἀστυάγης Ἁρπάγῳ προσέθηκε· ὦ βασιλεῦ, οὔτε ἄλλοτε πως παρεῖδες ἀνδρὶ τῷδε ἄχαρι οὐδέν, φυλασσόμεθα δὲ εἰς σὲ καὶ εἰς τὸν μετέπειτα χρόνον μηδὲν ἐξαμαρτεῖν.

ἄχρι· οὗτος ὁ λόγος πρόθεσίς ἐστι καὶ παραλαμβάνει διατιθέμενον τῆς γενικῆς πτώσεως. καὶ ἐν τούτῳ τῷ λόγῳ τὸ διατιθέμενόν ἐστι κῶλον χρονικόν ("temporal clause"). ἡ δὲ προθετικὴ λέξις ("prepositional phrase") ἄχρι οὗ τελευτήσῃ ἴση ἐστὶ τῇ ἄχρι τοῦ χρόνου ὅταν τελευτήσῃ καὶ σημαίνει "until the time when he dies." τὸ χρονικόν κῶλον ἄρχεται ἀπὸ χρονικοῦ ἐπιρρήματος οἵου τοῦ ὅτε, ὃ σὺν ἄν συνθέμενον ὅταν γίγνεται, καὶ ὑποτακτικῇ ἐγκλίσει χρῆται ἐπεὶ ἡ πρᾶξις οὐ γέγονε.

οὕτω ἔσχε, ὦ βασιλεῦ, περὶ τοῦ πράγματος τούτου· μέμνησθε μὲν τὸ ῥῆμα ἔχω συντασσόμενον ἐπιρρήματί τινι ἴσον ὄν τῷ εἰμί ὥστε ὁ λόγος πῶς ἔχεις σημαίνει "How are you?" τοῦτον δὲ τὸν λόγον εἰς τὴν τῶν Ἀγγλικῶν γλῶσσαν μεταφράζομεν οὕτως· "That's the way it was (οὕτω ἔσχε) concerning this matter (περὶ τοῦ πράγματος τούτου)."


κατάλογος τῶν νέων λόγων

※ Green background color indicates core vocabulary.

τὰ ὀνόματα ἡ μετάφρασις ἐν Ἀγγλικῇ λεξικόν γραμματική ἱστοριόγραφοι
ὁ μόρος, τοῦ μόρου
one's appointed lot, fate; doom, death, ruin LSJ 231 Ἡρόδοτος
ὁ αὐθέντης, τῆς αὐθέντου
an actual murderer (from αὐτός, ἔντεα)
LSJ 222 Ἡρόδοτος
ὁ εὐνοῦχος, τοῦ εὐνούχου
eunuch (from εὐνή "bed" and ἔχω)
LSJ 231 Ἡρόδοτος

τὰ ἐπίθετα ἡ μετάφρασις ἐν Ἀγγλικῇ λεξικόν γραμματική ἱστοριόγραφοι
ψευδής, ψευδές
false, untrue
ψεύδω, ψεύσω, ἔψευσα
LSJ 292 Ἡρόδοτος
ἀναμάρτητος, ἀναμάρτητον
without missing or failing
LSJ 288, 289 Ἡρόδοτος
ἐπιτελής, ἐπιτελές
brought to an end, accomplished
LSJ 292 Ἡρόδοτος

τὰ ῥήματα ἡ μετάφρασις ἐν Ἀγγλικῇ λεξικόν γραμματική ἱστοριόγραφοι
καταχράομαι (καταχρῶμαι), καταχρήσομαι, κατεχρησάμην, κατακέχρημαι, κατεχρήσθην
I make use of, consume --> (of people) make away with, dispatch, kill
χράομαι (χρῶμαι): ἴδετε τὸ περὶ Ἅβραμ ἀνάγνωσμα· καὶ τῷ Ἅβραμ εὖ χρῶνται δι᾽ αὐτήν, καὶ γίγνονται αὐτῷ πρόβατα καὶ μόσχοι καὶ ὄνοι, παῖδες καὶ παιδίσκαι, ἡμίονοι καὶ κάμηλοι
παραχράομαι (παραχρῶμαι): ἴδετε τὸ  περὶ τοῦ πιστοτάτου οἰκείων ἀνάγνωσμα· Ἅρπαγε, πρᾶγμα, ὃν ἂν σοὶ προσθῶ, μηδαμῶς παραχρήσῃ, μηδὲ ἐμέ τε παραβάλῃ
LSJ 395 Ἡρόδοτος
Ξενοφῶν
ἐλέγχω, ἐλέγξω, ἤλεγξα, ἐλήλεγκα, ἐλήλεγμαι, ἠλέγθην
cross-examine, question
LSJ 383, 407 Ἡρόδοτος
Ξενοφῶν
ἐντέλλω, ἐντελῶ, ἐνέτειλα
I enjoin, command
LSJ 400, 401, 407 Ἡρόδοτος